Tournee Kruit! Ambon & Jakarta

 

Roy Kuschel R.I.P.

roy kuschelLangs deze weg willen wij de familie van Roy Kuschel condoleren.

Roy is, in een van zijn laatste muziektheateruitvoeringen, samen met ons in Indonesië geweest voor een tournee met de voorstelling KRUIT! Voor het eerst in z’n leven in het land van zijn ouders. Hij kon het bijna niet geloven. Wat was hij een begenadigd mens! Het was een bijzonder emotionele ervaring voor hem. Vooral de herinneringen aan zijn ouders in de archipel waren hartverwarmend. Hij was erg dankbaar en wij ook dat onze wegen gekruist zijn. Het was voor ons zo mooi om te zien hoe intens gelukkig hij was. Voor hem is de cirkel nu rond.

We zullen Roy nooit vergeten. Een bijzonder getalenteerde humorvolle man met een gigantische rijkdom aan muzikaliteit, die in elk geluid muziek hoorde. One of a kind! Iemand die we enorm waarderen en veel respect verdient. Iemand die ons zeer na aan het hart ligt. Forever in loving memory.

Rust zacht,
beste vriend,
Roy Kuschel R.I.P.

 

 

Namens cast, crew, leiding en bestuur die samen met Roy in november 2015 een onvergetelijke tournee hebben beleefd in Ambon en Jakarta en daarna de reprise in Nederland:
Nel Lekatompessy, Julya Lo’ko, Alex Lekatompessy, François Pical, Rob Laloli, Frank den Os, Steve Inoeng, Silvana Nicoletta, Ingrid Florence Kippuw, Angelique Pical, Kees Meijer, Willem da Lima, Arne van der Heijden, Ernst Kaya, Dora Malawauw, Jacqueline Vorst, Sem Usmany, Rein Sohilait, Anis de Jong.

Leden van Molucca BamBooWind Orchestra uit Ambon:
Rence Alfons, Alessandro Kastanya, Fanry Waas, Janes Loppies, Kores Alfons, Hendry Parera, Thony Alfons, Eric Alfons, Fredy Parera, Prihe Letlora.

Ook onze support die samen met ons naar Indonesië is geweest:
Rob Pical, Betsy Pical, Wietse de Bart, Dominique Pical, Peter Smitz en Ivo van Woerden.


De laatste kans op KRUIT!

Na 15 succesvolle en uitverkochte voorstellingen in 2015 in diverse theaters in Nederland volgde in november een geslaagde tournee door Indonesië, met voorstellingen in Ambon/de Molukken (Taman Budaya) en Jakarta (Erasmushuis). Door de samenwerking met (een selectie uit) het 160 koppige orkest Molucca BambooWind Orchestra (MBO) uit Ambon, een belangrijke culturele partner van Stichting DeltaDua ontstond er een geheel nieuwe voorstelling. De afgelopen maand brachten DeltaDua en Molucca BambooWind Orchestra deze nieuwe versie terug naar de Nederlandse podia.

Begin mei was daar het weerzien met een aantal boys van het enige bamboeorkest ter wereld. De jongens slapen in een gastboerderij tussen de kippen en de paarden. Meteen moest er gerepeteerd worden met music master Roy Kuschel in theater De Cameleon in Amsterdam, waar ook de aftrap van de reprise was.

MBO in Amsterdam
MBO in Amsterdam

Op 15 mei jl. volgde een speciale voorstelling aan de vooravond van de Pattimura-herdenkingsdag vergezeld van optredens van de dansgroep Ina Koru Ama o.l.v. Pop Alfons en de tifa- en totobuang-groep Moku-Ahu-u o.l.v. Jack Noija uit Assen. Dit had niet mogelijk geweest zonder de tomeloze inzet van Mellie Lumalessil-Metiarij. Alleen jammer was dat de fakkels - om de strijdvlam van Pattimura brandend te houden - vanwege brandgevaar niet gebruikt mochten worden in het theater. Dat is namelijk traditie dat bij de Pattimura-herdenking hoort. Bij de Pattimura Walk & Run elders in het land, mochten wel fakkels branden. Maar er was genoeg vuur op het podium. Daar was de volle bak in theater De Nieuwe Kolk in Assen getuige van.

assen podium

Daarna volgde enerverende optredens in De Leest in Waalwijk, Schaffelaar theater in Barneveld en De Nieuwe Nobelaer in Etten-Leur.

collage KRUIT Joan Pieter

Ondertussen zijn onze gasten uit Ambon verspreid over heel Nederland voor familiebezoek en ook om toeristische plekjes aan te doen zoals De Zaanse Schans en havenstad Rotterdam.

En oh wat is deze tournee in Nederland snel gegaan. Donderdag 26 mei is alweer de laatste voorstelling van KRUIT! Aan het Zaantheater in Zaandam, de thuisbasis van DeltaDua, de eer om deze tournee af te sluiten. Dan is de cirkel rond, want daar begon het hele KRUIT!-avontuur met de première in een uitverkochte theaterzaal.

Dus kom vooral kijken, mocht je Kruit! nog niet gezien hebben.
Zaantheater, Nicolaasstraat 3, 1506 BB Zaandam; 20.30 uur https://www.zaantheater.nl/voorstelling/deltadua-2/5118/

De meest gehoorde reactie van het publiek en de theatermensen is dat de voorstelling heel indrukwekkend is. Qua sfeer en spel van de acteurs. De volkshelden Pattimura en Martha Christina die op het podium weer tot leven komen. Het kleine jongetje dat de bloedige opstand heeft overleeft en de twee ooggetuigen met elk hun dubieuze rol in de geschiedenis. Maar vooral ook door de muziek die de authentieke muziekinstrumenten van MBO en Roy voortbrengen, die elke snaar weten te raken en bij je binnenkomen. Alsof er duizenden Pattimura's zijn opgestaan!

1505540_838971549491647_8155059818548075575_n

Dit weekend moeten we alweer afscheid nemen van de boys uit Ambon. Ze gaan in ieder geval weer terug naar de Molukken met een schat aan indrukken ... Een ervaring om nooit te vergeten. Het was de eerste keer van hun leven dat ze in Nederland waren.

Het afscheid is niet voorgoed, want er zijn al weer volop plannen voor een verdere samenwerking en culturele uitwisseling tussen DeltaDua en MBO op muziektheatergebied en de opzet van een culture lab op Ambon.

En wie weet staan de sterren gunstig dat KRUIT! ooit gespeeld kan worden tegen het decor van Fort Duurstede zelf op het eiland Saparua, daar waar de tragedie toen heeft plaatsgevonden. In mei 2017 precies tweehonderd jaar geleden.


Kruit! op een bijzondere locatie

Er is al een aantal maanden voorbij sinds dat de cast en crew van DeltaDua terug is van de succesvol verlopen Indonesië-tournee. KRUIT! on tour is afgesloten in een afgeladen Erasmushuis in Jakarta en met een paginagroot artikel in de Jakarta Post.

actiefoto KRUIT! Jakarta met alle spelers

Inmiddels zijn de voorbereidingen in volle gang voor de reprise van KRUIT!. De nieuwe reeks voorstellingen zou eigenlijk in februari zijn maar door omstandigheden waar wij geen controle over hebben, is het helaas onmogelijk gebleken om Molucca BambooWind Orchestra in februari naar Nederland te halen voor hun aandeel in Kruit! In overleg met de theaters is besloten om de reprise naar mei te verplaatsen, de maand waarin Pattimura-herdenkingen zowel in Nederland als Indonesië plaatsvinden.

Er is echter één uitzondering: de voorstelling in de Nicolaaskerk in Wijhe gaat wel door en dat gebeurt op 26 februari 2016. Daar staat het kerkorgel dat een bijzondere link heeft met de familie Van den Berg van Saparoea.

verzameling

KRUIT! gaat zoals u wellicht weet over de tragedie op het eiland Saparua in 1817, waarbij de Residentenfamilie van den Bergh werd uitgemoord. Alleen de jongste zoon Jean Lubbert overleefde de opstand. De grootvader van Jean Lubbert, Johan Lubbert Umbgrove, schonk ter nagedachtenis aan zijn familie een orgel aan de Nicolaaskerk in Wijhe.

Orgel detail tekst

Speciaal voor deze unieke avond krijgt DeltaDua muzikale versterking van: Lisa Joosten (harp, percussie) Patrick Kuschel (fretless acc., bass, percussie) en Johnny Fransz (percussie). Wij kijken er enorm naar uit om deze gedeelde geschiedenis juist op deze bijzondere plek weer tot leven te brengen. De Nicolaaskerk als theater. Het gigantische orgel als decor. Verzoening als thema.


Kruid & Kruit!

Het lijkt een eeuwigheid geleden dat de cast en crew van DeltaDua op Ambon was in november 2015 toen het eiland gehuld was in de kruidige geuren van tjengkeh, de kruidnagels die overal in de hete zon lagen te drogen. We nemen u even mee terug.

Tjengkeh

In die maand bracht de Nederlandse ambassadeur in Indonesië, Rob Swartbol, een driedaags werkbezoek aan Ambon o.a. vanwege de handelspotentie van de Molukse eilanden. Hij had de eerste dag een ontmoeting met gouverneur van de Molukken Said Assagaff en burgemeester Richard Louhenapessy. De volgende dag stond de haven van Ambon en een staatsvisbedrijf op het programma. Swartbol verklaarde in de Molukse media dat Nederland mogelijkheden ziet tot internationale samenwerking tussen Nederland en de Molukken, met name op maritiem gebied. Inmiddels heeft gouverneur Assagaff de Nederlandse ambassadeur in Jakarta opgezocht om verdere besprekingen te voeren om daad bij het woord te voegen. Volgens de Nederlandse ambassadeur heeft de Molukken ook potentie voor de export van vis naar Europa.

Swartbol bezocht de oude Rumphius bibliotheek, waar het originele exemplaar ligt van de 'Beschrijving van Amboina' van Francois Valentijn uit 1724 over de geschiedenis, flora en fauna van de Ambonse eilanden. Daarna bracht hij een bezoek aan het nootmuskaatbedrijf PT Ollop, in Moluks-Nederlandse handen, dat organische en duurzame nootmuskaat en kruidnagels produceert. Op deze manier verbeteren zij het levensonderhoud van mensen op het platteland.

Rob Swartbol op bezoek bij PT Ollop in Hila
Rob Swartbol op bezoek bij PT Ollop in Hila

De familie Ollong runt het bedrijf in Hila-Kaitetu, daar waar de oudste protestante kerk (1780) en oudste moskee (1664) van Ambon staan. De Immanuel kerk is in 1999 tijdens de burgeroorlog helaas tot de grond toe afgebrand. De Wapaue moskee waar geen enkel spijker of schroef gebruikt is zou door bovennatuurlijke krachten gebouwd zijn. In de Baai van Hila Fort bevindt zich ook Fort Amsterdam door de Verenigde Oost Indische Compagnie in 1637 gebouwd, als vesting tegen wat de Hollanders beschouwden als 'zeerovers' van Ternate en Noord Molukken en tegen de Portugezen. De Molukse archipel kent een rijke historie. Een deel van die historie zit ook in de voorstelling KRUIT! Het werkbezoek van de Nederlandse ambassadeur vond dan ook zijn climax in het bijwonen van de voorstelling met ook andere gasten uit Nederland zoals Vrouwen voor Vrede op de Molukken en de mensen van Green Moluccas.

applaus Ambon


Trans Amboina

Nadat team III geland was, is er elke dag hard aan de opbouw van de voorstellingen toegewerkt, die inmiddels achter de rug zijn op Ambon. De week is gewoon voorbijgevlogen. Het sound en light systeem moest nog helemaal opgezet worden. Decorstukken geleend of gekocht, een podiumverhoging in elkaar getimmerd en een Alfoers symbool erop geschilderd. Het staat hier eenvoudiger dan het was. De acteurs en musici repeteerden gezamenlijk voor het eerst met elkaar. Doordat er voor de Indonesië-tour een nieuwe muzikant (Roy Kuschel) en nieuwe acteur (Rob Laloli in de plaats van Matthias Maat) bij zijn gekomen, was het voor iedereen nieuw. Ook de scenes in het Moluks Maleis moesten doorgenomen worden en de installatie van de boventiteling. Plus de extra dimensie van het in de hitte buiten de scènes doen. Liters water werden aangesleept. Een Trans Amboina bus loodste een steeds groter wordende groep van DeltaDua door het drukke verkeer heen tussen Lateri, het hotel in Ambon stad en het Taman Budaya theater.

Met Trans Amboina dwars door Ambon
Met Trans Amboina dwars door Ambon

Tussendoor moest er ook genetwerkt worden. De voorstelling KRUIT! vormde voor de Nederlandse ambassadeur in Indonesië, Rob Swartbol, de aanleiding om naar Ambon te komen. Hij gebruikte dit werkbezoek om de banden aan te halen. In het Swiss Bel hotel, op steenworpafstand van de Wereldvrede Gong (Gong Perdamaian Dunia), was er een netwerkreceptie georganiseerd met mensen uit Nederland.

World Peace Gong
World Peace Gong

Hij sprak daar onder meer met Vrouwen voor Vrede op de Molukken (VvVM) die op Ambon zijn voor een conferentie en Green Moluccas die zich inzet voor een groen en schoon Molukken.
En natuurlijk de cast en crew van DeltaDua aan de vooravond van de voorstelling 'Kruit!'. In een informele sfeer werd er gedineerd. Ook nam hij voor een ieder tijd voor een praatje en plaatje. Het speechen ging de ambassadeur gemakkelijk af, al bleek uit zijn toespraak dat hij inhoudelijk nog niet voldoende was bijgepraat over de tijdsperiode waarin KRUIT! zich afspeelt.

De Nederlandse ambassadeur ontvangt delegatie DeltaDua en MBO
De Nederlandse ambassadeur ontvangt delegatie DeltaDua en MBO